Eiwitten zijn een van de macronutriënten uit ons voedingssysteem. Eiwitten is 1 van de 2 bouwstoffen die het lichaam echt nodig heeft. Hier onder zal ik meer uitleggen over de voedingsstof eiwit.
Eiwitten die in onze voeding zitten hebben meerdere functies:
- Eiwit als bouwstof
- Regeling in het verteringsproces
- Overdracht van prikkels
- Energie.
De eiwitten onderscheiden we in 2 groepen:
- Dierlijke eiwitten, deze eiwitten komen vooral veel voor in melk, eieren, boter, vlees, vis, gevogelte ect.
- Plantaardige eiwitten, deze eiwitten krijgen we vooral binnen door producten als brood, graansoorten, noten, peulvruchten, paddenstoelen ect.
Bij deze producten scoort vlees het hoogst, het vlees bestaat voor 20-30% uit eiwit. Maar niet alle eiwitten die in onze voeding zitten zijn even bruikbaar. Zoals al eerder vermeld worden de eiwitten in de vertering omgezet tot
iwitten die in onze voeding zitten hebben meerdere functies:
- Eiwit als bouwstof
- Regeling in het verteringsproces
- Overdracht van prikkels
- Energie.
De eiwitten onderscheiden we in 2 groepen:
- Dierlijke eiwitten, deze eiwitten komen vooral veel voor in melk, eieren, boter, vlees, vis, gevogelte ect.
- Plantaardige eiwitten, deze eiwitten krijgen we vooral binnen door producten als brood, graansoorten, noten, peulvruchten, paddenstoelen ect.
Bij deze producten scoort vlees het hoogst, het vlees bestaat voor 20-30% uit eiwit. Maar niet alle eiwitten die in onze voeding zitten zijn even bruikbaar. Zoals al eerder vermeld worden de eiwitten in de vertering omgezet tot
aminozuren. Wanneer er in een eiwit enkele essentiële aminozuren (deze kunnen niet door ons lichaam worden aangemaakt) ontbreken, kan ons lichaam dat eiwit niet volledig benutten. Een eiwit dat alle essentiële aminozuren bevat, wordt door het lichaam bijna volledig benut. Wanneer het eiwit alle essentiële aminozuren bevat spreken we van een volwaardig eiwit.
Essentiële aminozuren.
Er bestaan 22 aminozuren waar de eiwit uit kan bestaan. Slechts 13 hiervan kunnen aangemaakt worden door het menselijk lichaam. De overige 9 moeten we binnen zien te krijgen via de voeding. De zogenaamde essentiële eiwitten. Ook zijn er 6 semi-essentiële aminozuren deze kunnen door het menselijk lichaam aangemaakt worden maar door ziekte of aandoeningen kan deze productie belemmerd worden. Dan is er hulp vanuit de voeding nodig.
| Essentiële aminozuren | Niet essentiële aminozuren | Semi-essentiële aminozoren |
|---|---|---|
| Histidine | Alanine | Arginine |
| Isoleucine | Asparaginezuur | Asparagine |
| Leucine | Cyseïne | Glutamine |
| Lysine | Cystine | Glycine |
| Methionine | Glutaminezuur | Serine |
| Fenylalanine | Tyrosine | Proline |
| Tryptofaan | Hydroxproline | |
| Threonine | ||
| Valine |
Eiwit als bouwstof.
Eiwitten zijn een belangrijke bouwstof voor het lichaam. Het menselijk lichaam bestaat voor ongeveer 17% uit eiwit. Dat is gemiddeld ongeveer 12 kilo. Alle weefsels bestaan uit cellen die eiwitten bevatten met spierweefsel als bekendste, maar ook onze organen, het zenuwstelsel, botten en het bloed bevatten eiwitten. Vooral bij jonge kinderen en zwangere vrouwen word er veel nieuw weefsel aangemaakt.
Wanneer u aan kracht of duursport doet zal het lichaam meer eiwitten nodig hebben om de spierweefsels zo snel mogelijk weer te herstellen, maar ook als u gewond raakt zal er ook meer eiwit nodig zijn om deze (brand)wonden of breuken zo snel mogelijk te herstellen dit kan gemakkelijk door de eiwit uit de voeding een beetje te verhogen.
Inname van eiwit
De inname van eiwit is belangrijk voor het menselijk lichaam. Genoeg eiwit innemen is daarom ook belangrijk voor het onderhouden, groei en in stand houden van het menselijk lichaam. Verder helpt een eetpatroon met voldoende eiwit goed om op gewicht te blijven.
De inname van de eiwit is per lichaam verschillend, dit is afhankelijk van een aantal factoren:
- leeftijd
- geslacht
- lengte
- gewicht
- activiteit van de dag, denk aan sport, werkzaamheden ect.
Om het lichaam te onderhouden gebruiken we de formule : 0,8 gram eiwit x lichaamsgewicht (kg)
Bijvoorbeeld: 0.8 gram eiwit x 75 kg = 60 gram eiwit dagelijkse inname. Naar mate de intensiviteit van de dag zal de hoeveelheid gram eiwit x lichaamsgewicht verhoogd worden.
De regel processen
De eiwitten zijn veel betrokken bij de regeling in de spijsvertering zo zijn alle enzymen eiwitten. Enzymen zetten allerlei stoffen om in de spijsvertering. Deze eiwitten zijn belangrijk voor de overdracht van andere stoffen via het bloed en de cel. Hemoglobine bijvoorbeeld, dat zuurstof van de longen naar de spierweefsels vervoerd.
Antilichamen, beter bekent als afweerstoffen zijn eiwitten, ook hormonen als insuline.
Energie
Zoals u nu al weet geeft eiwit per gram 4 kilocalorieën. Het lichaam kan aminozuren uit eiwit in eten of uit de spieren omzetten in glucose. Dat gebeurt vooral als het over te weinig glucose beschikt. Bijvoorbeeld wanneer je heel lang niets hebt gegeten, of als je heel weinig koolhydraten eet. Maar ook als je meer eiwit eet dan je lichaam nodig heeft.
Invloed van een overschot of een te kort
Omdat eiwit een belangrijke bouwstof is, is het belangrijk hiervan genoeg binnen te krijgen. Als tijdens het eetpatroon een te kort of juist een overschot ontstaat kan dit gevolgen hebben voor de bouw van het lichaam.
Een te kort:
Omdat het menselijk lichaam zelf ook eiwitten aanmaakt maakt het niet zo veel uit als er een aantal dagen een te kort aan eiwit binnen komt. Maar wanneer dit langdurig voorkomt zal het lichaam van andere plekken de eiwitten vandaan halen om zo toch de stofwisseling op gang te houden zoals u weet. Hierbij zal bijvoorbeeld spiermassa verloren gaan.
Bij een overschot is er niet zo veel aan de hand het lichaam gebruikt wat het nodig heeft. Alleen zal de overige eiwitten omgezet worden tot reserves waardoor er meer vetweefsel zal ontstaan.
Conclusie
Gelukkig zitten de eiwitten die we nodig hebben bijna in alle producten die we eten, we ontkomen er bijna niet aan. En dat is maar goed ook want we kunnen niet zonder.
Reactie plaatsen
Reacties